Het is opmerkelijk dat vele dienstverleners uit de palliatieve zorg en zij die met terminaal zieken -of met mensen wiens levenseinde nadert- werken, dikwijls dezelfde spijt tegenkomen. Keer op keer worden dezelfde thema’s op een levenseinde betreurd; zaken die men anders had willen aanpakken. Het eerste en meest voorkomende thema hebben we in een vorig artikel besproken.

Het tweede op het lijstje is:

“Ik wou dat ik niet zo hard had gewerkt.”

Ora et Labora, de kloosterregel van Benedictus uit ca 600 N C groeide uit tot het adagium van het Westers Christendom en … geldt nog steeds; Ora et Labora, bidden en werken. Tegenwoordig bidden we met z’n allen iets minder, maar werken we des te meer. Verhalen van vaders en moeders die hun kinderen niet zien opgroeien, de mijlpalen in de opvoeding missen en vervreemden van hun gezin, … zijn helaas legio geworden.

Het één en het ander heeft te maken met onze westerse levensstijl. De westerse mens is van nature een actieve mens; we willen vooral ‘doen’, doelen stellen, iets bereiken. Dat krijgen we met de paplepel binnen en wordt enerzijds verder gestimuleerd door ons onderwijssysteem en anderzijds door ons bedrijfsleven. Bovendien bevordert het feit dat alles en iedereen overal verondersteld bereikbaar te zijn, ook niet direct de gemoedsrust. Onder het motto ‘Luiheid is het oorkussen des duivels’, werken we ons met z’n allen te pletter.

Dat vertaalt zich ook in de naschoolse activiteiten van onze kinderen: “Komen spelen? Dat wordt moeilijk. Ons Ria zit ’s woensdags en vrijdags op ballet; maandagavond en donderdagavond is het atletiek en zaterdagvoormiddag muziekschool. Zondag gaan we langs de bomma … als er geen balletvoorstelling of atletiekwedstrijd is.”

Is dat herkenbaar? Onze focus ligt veelal op levenskwantiteit in plaats van -kwaliteit. Je mag vooral niets ‘missen’. Met als gevolg dat we voortdurend druk bezig zijn, zonder de tijd te nemen écht te leven. We worden geleefd door de omstandigheden.

Wees ervan bewust dat je niet op deze aarde bent om te werken. Je bent hier niet om efficiënt te zijn. Je bent hier niet om te produceren of te consumeren. Je bent hier voor … veel meer dan dat.

Zeg stop! Sta stil en kom bij jezelf. Claim jezelf terug en ontdek waarom je hier bent en wat belangrijk voor jou is. Zorg ervoor dat je op het einde van je leven niet hoeft te zeggen: “Had ik maar niet zo hard gewerkt.”